هوش هیجانی چیست و چطور آن را تقویت کنیم؟

هوش هیجانی چیست؟

شاید این مبحث برای شما کمی نا آشنا باشد، اما بدون شک از اهمیت بالایی در زندگی و کار شما برخوردار است، به گونه ای که از بهره وری هوشی یا همان IQ هم با اهمیت تر است هوش هیجانی یا به اختصار  EQ که بیشتر مردم آنرا با IQ اشتباه می گیرند و قابل به ذکر است که، این دو توسط بخش‌ های مختلفی از مغز کنترل می‌ شوند، به یک سری کنترل ها و شناخت های انسان از خودش و اطرافش گفته میشود که با توجه به آنها تصمیم گیری می کند.

در مبحث هوش هیجانی، فرد نه فقط به خودش باید شناخت پیدا کند، بلکه به اطرافیان و محیط اطراف هم باید شناخت پیدا کند. همچنین کنترل خود و اطراف خود را هم داشته باشد.

در واقع هوش هیجانی متشکل از خود آگاهی، خود مدیریتی، خود انگیزشی، دیگر آگاهی، دیگر مدیریتی است. این مدل دنیل گلمن است. در طی دوران های مختلف بهترین نظریه در مورد هوش هیجانی متعلق به دنیل گلمن بوده است که بیشتر از دیگر تعاریف به گوش ما می خورد و تقریبا همه هوش هیجانی را با تعریف او می شناسند ، چرا که به زبانی ساده بیان شده است.

اگر بخواهیم تعریف دنیل گلمن از هوش هیجانی را به صورت بسیار ساده و مختصر بیان کنیم باید بگوییم :

هوش هیجانی مجموعه توانایی‌هایی است که به ما کمک می‌کنند هیجانات را در خود و دیگران، تشخیص داده و تنظیم کنیم.

هوش هیجانی EQ و هوش ذهنی IQ در کنار هم

شاید بهترین توضیح هوش هیجانی با سخنی از ارسطو قابل درک تر باشد: عصبانی شدن آسان است. اما آن چیزی که آسان نیست این است که در مقابل شخص مناسب، در زمان مناسب و به میزان مناسب و به دلیل مناسب عصبانی بشوید.

تمام این مسائل بر میگردد به هوش هیجانی! کسانی که از هوش هیجانی بالایی برخوردارند به راحتی می توانند تمام رفتار و روابط خود را کنترل کنند. و برای پیشرفتشان راهکارهای مناسبی پیدا کنن و برخورد مناسبی با مسائل داشته باشند.

موفق ترین افراد، کسانی هستن که نه تنها از هوش هیجانی، بلکه از هوش ذهنی بالایی هم برخوردارند. این دو در کنار هم(IQ-EQ) میتوانند ترکیب فوق العاده ای برای رسیدن به موفقیت در زندگی ایجاد کنند.

هوش هیجانی برتری دارد

تصمیماتی که با توجه به هوش هیجانی EQ گرفته میشوند، معمولا تصمیات بهتری هستن. در واقع تصمیمی که در آن هیجانات و احساست به درستی کنترل شوند و شناخت کافی از اطراف وجود داشته باشد؛ مطمئنا تصمیم درست تری خواهد بود.

شما تصمیم می گیرید که با هوش زیادتان یک اختراع انجام بدهید. شما فقط با اتکا به هوشتان می سازید و آن را به ثبت می رسانید. با اینکه این اختراع بسیار خوب و کامل است، اما آن بازخوردی که باید را ندارد. این در حالی است که یک انسان با هوش هیجانی بالا بررسی می کند که این اختراع آیا فایده ای دارد؟ بازخوردش چقدر بالاست؟ آیا مخاطب پسند است؟ فروش خواهد رفت؟ و مسائل غیره دیگر…

این برررسی ها هم با توجه به شناخت فرد از اطرافیان انجام میشود، و با توجه به شناختی که از خودش و محیط داشته است اقدام به این اختراع کرده است و توانسته احساس ساخت اختراع را نگه دارد تا جوانب کار را بررسی کند. در این مثال می توان برتری هوش هیجانی نسبت به هوش ذهنی را به خوبی لمس کرد.

راهکارهای تقویت هوش هیجانی  EQ

برای تقویت این هوش، باید کمی خودتان را تمرین دهید :

1-مشاهده گر خوبی باشید.

فقط نبینید. درک کنید چیزی را که می بینید. در مورد آن اطلاعات کسب کنید و نسبت به آن چیزی که می بینید کنجکاو باشید. این کار به شما در شناخت کمک میکند. نه تنها شناخت خودتان بلکه در شناخت اطرافیانتان هم به شما کمک می کند. برای خوب دیدن نیاز به صرف وقت است. وقت بگذارید تا بتوانید مشاهده گر خوبی باشید.

2-خوب گوش کنید تا یاد بگیرید.

این گوش دادن فقط با گوشهایتان نیست. شما با چشمهایتان هم باید بشنوید. حرکات و عکس العمل های طرف مقابلتان را ببینید و صحبت هایش را خوب بشنوید. این به این معنی نیست که چیز خاصی از آنها یاد بگیرید. هدف این است که بتوانید به احساسات آنها آشنا شوید و تصمیمات بهتری نسبت به آنها، با توجه به عکس العمل هایشان بگیرید.

3- پاسخگوی کارهایتان باشید.

کارهای اشتباهی که انجام می دهید مسئولیتش با خود شماست. همانطور که لذت کارهای مثبتتان را خودتان می برید. باید مجازات کار اشتباهتان را هم خودتان قبول کنید. مسئولیت پذیر و پاسخگو باشید.

4-افزایش خودآگاهی

بله خودآگاهی! مهمترین اصل این است که شما نسبت به خودتان کاملا آگاه باشید و خودتان را بشناسید. به طوری که از تمام عکس العمل های خود، در شرایط مختلف آگاه باشید. این موضوع، کمک شایانی برای گرفتن تصمیمات بهتر است. نقص هایتان را بشناسید و آنها را رفع کنید. نقاط قوتتان را بیابید و آنها را تقویت کنید. خودآگاهی به شما کمک میکند تا بتوانید این نقاط ضعف و قوت را به شیوه ی درست مدیریت کنید.

تقویت هوش هیجانی به تمرین نیاز دارد و ما در این مطلب تعدادی از راه های تقویت آن را برای شما بیان کردیم اما لازم است در مطلبی مفصل به روش های تقویت EQ بپردازیم چرا که از اهمیت بالایی در رسیدن افراد به موفقیت برخوردار است.

شما چقدر هوش هیجانی قدرتمندی دارید؟